گاز کولر اصطلاح عامیانه گازهای خنک کننده است. گاز کولر معمولا به شکل گاز و یا گاز فشرده شده ای که مایع شده است وجود دارد. این گازها با به کار گرفتن یک کمپرسور و یک فن، گرمای محیط را جذب میکنند و یک سیستم خنک کننده ایجاد می کنند.
دلیل نامگذاری گازهای کولر
گاز های کولر همواره با حرف R (Refrigerant) و یک عدد دو یا سه رقمی در کنار آن معرفی میشوند که معمولا به فهرست ساختارهای مولکولی آن گاز اشاره دارند. (به عنوان مثال گاز R22 در واقع کلرو دی فلورو متان است که در جدول ASHRAE به R22 معروف است ) این نوع نامگذاری ابداع انجمن مهندسان برودتی، گرمایشی و تهیه مطبوع آمریکا (ASHRAE–American Society of Heating, Refrigerating and Air-Conditioning Engineers) است. گازهای مبرد متداول عموما به اشتباه Freon خوانده میشوند. فریون در واقع یک علامت تجاری ثبت شده مربوط به شرکت chemours است.
انواع گاز کولر
متداول ترین گازهای خنک کننده موجود به شرح زیر هستند:
کلروفلوروکربن ها (CFC) : در بازار به گاز R12 معروف هستند. این گاز اثرات مخرب شناخنه شده زیست محیطی داشته و یکی از عوامل ایجاد اثر گلخانه ای و آسیب به لایه اوزون است. به همین دلیل تولید R12 یا CFC از سال 1994 متوقف شده و یا کاهش شدید داشته است.
هیدرو کلروفلوروکربن ها (HCFC): در بازار به گاز R22 معروف است. اثر مخرب زیست محیطی کمتری برای لایه اوزون نسبت به R12 دارد. اما به دلیل آنکه همچنان آثار مخرب محیط زیستی دارد، مقرر شده است تولید آن از سال 2020 متوقف شود.
هیدروفلورو کربن ها (HFC): در بازار با عنوان گاز R410A و R134A شناخته میشود. به دلیل عدم وجود کلر در ساختار این گاز، R410A و R134A برای محیط زیست فاقد اثر تخریبی هستند(هر چند صد در صد بدون آسیب نبوده و به همین دلیل در آمریکا قوانین سختگیرانه ای برای دفع بی خطر این گازها وجود دارد) این گازها به سرعت در حال جایگزینی با گاز R22 هستند. سیستم های تهویه مطبوعی که با این گازها کار میکنند کارآمد تر هستند و کیفیت هوای بهتری ارائه میکنند.
اما دانستن این موضوعات چه کمکی به شما به عنوان دارنده یک کولر گازی میکند؟ بهتر است بدانید همانطور که گفته شد، تولید گاز R22 به زودی متوقف خواهد شد. بنا بر این اگر سیستم تهویه مطبوع شما با گاز R22 کار میکند احتمالا در سال های آینده برای سرویس و یا شارژ گاز کولر خود با مشکل مواجه خواهید شد. به دلایل مختلف سیستم هایی که برای کار با R22 طراحی شده اند امکان کار با R410A یا R134A را ندارند. بنابر این لازم است اگر میخواهید تصمیمی مبنی بر خرید یک سیستم تهویه مطبوع بگیرید به نکاتی که گفته شد توجه کنید.
بهترین نوع گاز مورد استفاده برای کولر کدام است؟
دو نوع گاز R22 و R410A نسبت سایر انواع گاز پر استفاده تر هستند. از این رو انتخاب خرید گاز کولر شما معمولا بین این دو گزینه صورت گرفت؛ دو گازی که هر یک نسبت به یکدیگر مزایای خاص خود را دارند. اما پاسخ به این سوال که کدام خرید گاز کولر مناسب تر است را می توانید به طور کامل در ادامه این راهنما بخوانید.
توصیه ما استفاده از گاز R410A می باشد. این گاز دوستدار محیط زیست بوده، گرمای کم تری را به هوا متصاعد می کند و سرمای مطبوع تر و قدرت بیشتری با به داخل ساختمان می فرستد و مورد تائید بسیاری از کمپانی های مطرح این حوزه است. جدای از آن، گاز R410A به نسبت کم تر نیاز به شارژ دارد، خوردگی و سایش کم تری دارد، ریسک خراب شدن کمپرسور کولر گازی (به دلیل دمای بالا) با این گاز کم تر بوده و آنتالپی آن نیز بالاتر است. گاز R22 البته قیمت کم تری دارد، اما همانطور که گفته شد استانداردهای زیست محیطی را نداشته و به تدریج استفاده از آن کم رنگ تر خواهد شد.